Jagodowe szaleństwo – jak najowocniej wykorzystać jeden z najzdrowszych polskich owoców?

2022-08-11

Jagoda, czyli polska leśna borówka brusznica, to owoc, do którego mam naturalną słabość. Nie jest to jedynie kwestia zbieżności imienia, ale przede wszystkim cennych właściwości jagód – odżywczych, smakowych i kolorystycznych. Jako dietetyk lubię produkty, które łączą te trzy funkcjonalności, a jagody łączą je idealnie. Im ciemniejszy owoc i warzywo, tym więcej ma właściwości przeciwzapalnych oraz ochronnych dla naszego organizmu. Kolejną zaletą jagód jest możliwość ich wszechstronnego wykorzystania w kuchni. Zapraszam do przeczytania tego artykułu, który przybliży wielkie możliwości tego małego owocu. Dowiecie się m.in. dlaczego warto przygotowywać przetwory z jagód – także te wytrawne – oraz jakie właściwości skrywa w sobie przepyszne jagodowe wino!

Jagody – właściwości zdrowotne

Jagody mają mnóstwo witamin i mikroelemetów, ale przede wszystkim zawierają mnóstwo antocyjanów i fitoestrogenów. Kwas foliowy, czyli cenna witamina z grupy B, występuje w nich w sporych ilościach. Ponadto w jagodach znajdują się również witaminy C, A, B1, B2, B3, E i PP, a także prowitamina, jaką jest beta-karoten. Składniki mineralne zawarte w tych leśnych owocach, to przede wszystkim potas, wapń i fosfor. Dodatkowo jagody to cenne źródło błonnika. Co ważne, owoce te zawierają niewiele cukrów prostych i mogą być spożywane przez osoby chore na cukrzycę, a także przez osoby cierpiące na zaburzenia pracy jelit.

Ciemnofioletowy sok z jagód jest bogaty w związki roślinne, które mają działanie:

przeciwnowotworowe (wykazują to działanie zarówno w jelitach, jak i w całym organizmie),
regulujące poziom glukozy we krwi,
ochronne w stosunku do serca i naczyń krwionośnych,
ochronne dla oczu – dzięki zawartości zeaksantyny,
lecznicze w przypadku biegunek (pomagają także w leczeniu zatruć pokarmowych).

Wszystkie związki zawarte w jagodach sprawiają, że owoce te działają silnie przeciwzapalnie i przeciwutleniająco – doskonale wymiatają wolne rodniki i chronią organizm przed stresem biologicznym.

Należy w tym miejscu wspomnieć o popularnych od lat borówkach amerykańskich, które są bardziej słodkie, ale mają mniejsze właściwości zdrowotne – głównie za sprawą mniejszej ilości ciemnych barwników (to właśnie w ciemnym soku owoców ukryta jest największa ilość przeciwutleniaczy). Dla odmiany borówka amerykańska jest bogata w mangan, witaminę C i K. Podobnie jak leśne jagody, borówki te również wpływają korzystnie na układ krwionośny i serce, układ pokarmowy, oczy, gospodarkę węglowodanową i mają działanie przeciwnowotworowe. Warto więc urozmaicać swoją dietę o oba te owoce.

Co ugotować z jagód?

Jest mnóstwo dań, do których można wykorzystać jagody. Najpowszechniejsze z nich to oczywiście pierogi z jagodami czy zupa jagodowa. Warto także uwzględnić w swoim domowym menu poranne koktajle przygotowywane z dodatkiem jagód i bananów bądź dodawać te owoce do jogurtu albo owsianki. Ciekawym pomysłem jest wykorzystanie jagód w sałatkach. Owoce te doskonale komponują się z orzechami oraz serami dojrzewającymi. Można je dodawać do wytrawnych sosów (np. do dziczyzny duszonej z żurawiną i śliwkami), a także podawać z makaronem. Niewielki dodatek jagód do sosu pomidorowego wpłynie znacząco na zwiększenie jego wartości odżywczych, a zarazem nada mu ciekawego koloru. Jagody można także zmiksować z twarogiem i podawać do naleśników lub wrzucać je w całości do ciasta na placki. Z tych owoców przygotujesz także doskonałe puddingi (np. z nasionami chia) oraz budyń jagodowy. Ich zastosowanie jest więc naprawdę szerokie – głównie ze względu na niewielką zawartość cukru, dzięki której jagody pasują do wielu dań.

Jagody w słoiku na zimę

Poza letnimi daniami, warto także uwzględnić jagody przy robieniu zapasów na zimę. Istnieje kilka sposobów na przechowanie jagód do zimy, kiedy to będą wspierać nasz organizm w walce z zimowymi niedoborami witamin:

Mrożenie – mrożone jagody nadają się doskonale do koktajli, ponadto mrożenie w bardzo niewielkim stopniu wpływa na zmniejszenie wartości odżywczych zawartych w owocach, jest więc to jeden z lepszych sposobów na zatrzymanie owocowego bogactwa na dłużej.
Suszenie – najlepiej wykorzystać w tym celu suszarkę do żywności, ewentualnie piekarnik. Zimą takie jagody można dodawać do owsianek, płatków lub zaparzać jako herbatkę.
Jagody w syropie – aby je przygotować, należy włożyć jagody do słoika, zasypać cukrem, zakręcić i zapasteryzować.
Przygotowanie dżemów i konfitur z jagód lub z ich dodatkiem. Jagody doskonale sprawdzą się jako dodatek do wytrawnych przetworów z czarnej porzeczki, borówek lub żurawiny, które potem można serwować do pieczonych mięs lub serów.
Sok z jagód i malin – będzie doskonale wspierał odporność w okresie, kiedy jesteśmy najbardziej narażeni na przeziębienia.
Jagody można dodawać do nalewek, a także wykorzystywać do produkcji wina. W niektórych krajach sok lub moszcz z jagód jest wykorzystywany do kupażowania wina – nadaje on trunkom piękny, czerwony kolor.

Podsumowanie

Polskie owoce, zwłaszcza te o ciemnym kolorze, niosą ze sobą mnóstwo właściwości odżywczych i smakowych. Sezon na niektóre z nich jest wyjątkowo krótki, warto zatem w tym czasie jeść je jak najczęściej. Nasza rodzima leśna jagoda króluje wśród owoców pod względem ilości antyoksydantów (w Polsce przebija ją jedynie aronia) i pod tym względem jest jednym z najzdrowszych owoców na świecie. Dlatego też gorąco zachęcam do korzystania z jagód w kuchni w letnie dni oraz do zachowywania ich pod różnymi postaciami w domowych spiżarniach.