Część 2
A teraz obiecany ciąg dalszy naszej historii o wielkanocnych jajkach. Pisanki najczęściej farbowano w wywarze z łupin cebuli, co także dzisiaj jest powszechnie praktykowane i pozwala uzyskać piękny żółtawo-pomarańczowy kolor.
Do farbowania używano również kwiatów malwy (co dawało odcień fioletowy), kory młodej jabłoni, szafranu, jaskrów polnych i innych środków oferowanych przez okoliczną florę, a nawet faunę… By ubarwić jajka na pomarańczowo czy czerwono, gotowano je m.in. w cebuli, owocach czarnego bzu, korze dębu, suszonych jagodach, a nawet w wywarze z robaczków nazywanych czerwcami. By nadać jajkom kolor czarny, barwiono je korą z olchy i liśćmi czarnego klonu. Stosowano też atrament, farbki do tkanin, kawę i cynamon.
Doskonałe efekty przynosi, mające długą tradycję, rysowanie – „pisanie” wzorów rozpuszczonym woskiem. Na tak przygotowane pisanki nanosi się farbkę, która nie pokrywa miejsc nawoskowanych i na jajku uwidacznia się wybrany deseń.
Ludowa twórczość w ciągu wieków „wypracowała” niezwykle bogate wzornictwo, zestawy motywów i barw, które budzą podziw zarówno ze względu na fantazję czy kompozycję, jak i precyzję wykonania. Wzory te zazwyczaj oddają także specyfikę regionalnej kultury, jej odrębność i oryginalność. Typowe i na ogół rozpoznawalne motywy ludowe, znane choćby z haftów, charakteryzują także powstające w danym rejonie pisanki. Malowane są bazie, gałązki, bazie, „sosenki”, „kurze łapki”, „koguciki”, kwiatki, wiatraczki, zawijasy, geometryczne szlaczki, koronkowe, kunsztowne falbanki itp. ornamenty.
Do tworzenia tych wzorów używa się rozmaitych, na ogół prostych narzędzi – igieł, szydeł, szpilek, małych nożyków, pędzelków, patyczków. Niegdyś przygotowywanie pisanek było zajęciem typowo kobiecym. Często kobiety z okolicznych gospodarstw zbierały się w jednej izbie i wspólnie tworzyły pisanki. Mężczyźni mieli zakaz wstępu do takiej „pracowni”, by przypadkiem nie rzucili uroku... Był też taki zwyczaj, że chłopiec, chcąc wyrazić swoją sympatię dla wybranej dziewczyny, obdarowywał ją pisanką, a jeśli ona odwzajemniała uczucia, dawała mu w zamian swoją. W Poniedziałek Wielkanocny dziewczyny chcąc wykupić się przez dyngusową kąpielą, dawały kawalerom pisanki. Wierzono, że jajko – jako symbol odradzania się i wiecznego trwania – jest wyrazem pamięci o zmarłych, dlatego też pisanki zanoszone były często na groby bliskich. Przede wszystkim jednak pisanki uchodziły za doskonały świąteczny prezent i chętnie się nimi obdarowywano. Pięknie ozdobione jajka dawano w pierwszej kolejności członkom rodziny, a dopiero później osobom zaprzyjaźnionym. Stała się więc pisanka symbolem serdecznych wielkanocnych życzeń i wyrazem życzliwych uczuć.
Jajka pomalowane na jeden kolor nazywano zazwyczaj kraszankami, a te z wyskrobanym wzorkiem rysowankami. Typowa pisanka była jajkiem pomalowanym na jeden bądź kilka kolorów i ozdobionym białym wzorkiem. Jajka na pisanki pokrywano pszczelim woskiem, a później gotowano w barwnikach. Gdy ostygły, nacierano je tłuszczem, by zyskały połysk.
Na zakończenie życzymy Wszystkim sukcesów w tworzeniu własnych pisanek – i czekamy na efekty! Śmiało oddajcie też jajka w ręce dzieci – to doskonała okazja, by pielęgnować rodzinne tradycje i twórczo wykorzystać czas, który z wiadomych przyczyn powinniśmy teraz w jak największym stopniu spędzać w domu…
Pielęgnujmy piękne tradycje – i wzbogacajmy je o nowe wartości, choćby czas był trudną próbą dla naszej potrzeby wspólnego świętowania i spotykania się w licznym gronie…
Dla tych, którzy jajka lubią przede wszystkim jeść, również mamy propozycję. Sprawdźcie koniecznie nasz przepis na pieczeń rzymską z jajkiem.
...bo domowe jest lepsze!
Kalkulator serowarski
Kalkulator wędliniarski
Winiarstwo
Oferta dla winnic
Badania laboratoryjne
Kalkulator winiarski
Kalkulator nalewek
