Browin Blog - Dieta ketogeniczna pod lupą

Dieta ketogeniczna pod lupą

2024-01-02
ulubione

Dieta keto pod lupą – czy tłuszcz i białko poprawią Twoje zdrowie?


Dieta ketogeniczna to jeden z najważniejszych trendów dietetycznych ostatnich lat, choć jej wpływ na zdrowie jest badany od ponad 70 lat. Ketozę zaleca się w leczeniu chorób (np. padaczka, autyzm), w przypadku nadmiernej wagi czy problemów z prawidłowym poziomem glukozy we krwi. Badania wskazują, że skorzystają na niej także osoby zagrożone chorobami związanymi z problemami z pamięcią czy koncentracją (m.in. chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak Alzheimer). 

Założeniem tej diety jest dostarczanie niemalże wszystkich kalorii z tłuszczu i białka, z prawie całkowitym wykluczeniem węglowodanów. Dieta ketogeniczna znalazła przede wszystkim uznanie wśród osób, które niechętnie rezygnują z mięsa czy tłustych potraw, gdyż na nich opiera się ten model żywienia. 

Jednakże zanim rozpoczniesz budowanie swojego menu na znaczącej ilości ryb, mięsa i jaj w codziennych posiłkach, zachęcam do zapoznania się z tym artykułem. Dzięki niemu sprawdzisz, czy keto jest dla Ciebie i jak jeść tłusto – i zdrowo.



Dieta ketogeniczna pod lupą

Co można jeść "na keto"?

​Na diecie ketogenicznej organizm zamiast z glukozy korzysta z ciał ketonowych - jako źródła energii i procesów metabolicznych. Rozpoczyna się od keto adaptacji. Keto adaptacja to okres, w którym zostają znacząco ograniczone węglowodany, a organizm rozpoczyna wytwarzanie ciał ketonowych w dużych ilościach. Aby do tego doszło, w diecie nie może być więcej niż 20 g węglowodanów przyswajalnych na dobę (ok. 2% dziennego zapotrzebowania na kalorie). 

Po okresie adaptacji ilość tę można zwiększyć do ok 40-50 g. W praktyce nie jest to proste, gdyż węglowodany są obecne niemalże w każdym produkcie. 


Wegetariańska lista produktów keto, które powinny być obecne w jadłospisie, to:

  • ogórek, pomidor​
  • warzywa krzyżowe (kapusta, kalafior, brokuły, jarmuż)
  • szparagi
  • cukinia, bakłażan
  • zielone warzywa liściaste (jak szpinak, różne odmiany sałaty, kiełki i inne domowe zielone listki, które można samodzielnie uprawiać)
  • orzechy i nasiona – włoskie, laskowe, pestki dyni, siemię lniane czy nasiona konopii siewnej
  • oliwy i oleje roślinne spożywane na zimno, jak oliwa z oliwek, olej lniany czy olej z wiesiołka

Do smażenia i pieczenia należy używać masła klarowanego, oleju kokosowego i smalcu. W diecie ketogennej używa się także oleju MCT.

Dieta ketogeniczna pod lupą

Powyższe produkty warto zjadać na surowo jako sałatki, np. z domowym serem mozzarella.


Dieta ketogeniczna pod lupą


Dieta ketogeniczna pod lupą

Warzywa można także piec pod przykryciem (np. w garnku rzymskim), aby zachować jak najwięcej wartości odżywczych. Ciekawy sposób na urozmaicenie posiłków, to wzbogacanie mięs w dodatek orzechów i nasion. Dobrym źródłem białka są pistacje, które możesz wykorzystać podczas przygotowania wędliny z szynkowaru. Sprawdź przepis na udziec z indyka z pistacjami


Dieta ketogeniczna pod lupą

Produkty zwierzęce, które powinny być spożywane, to:

  • jaja
  • masło
  • chude mięso drobiowe
  • tłuste ryby
  • tłuste twarogi i sery


Dieta ketogeniczna pod lupą

Zdrowa dieta ketogeniczna to także odpowiednia ilość błonnika. Warto sięgać po kiszone warzywa, które zadbają o odpowiednią mikroflorę jelit. Ponadto kiszonki dzięki procesowi fermentacji mają mniejszą ilość węglowodanów przyswajalnych – te zostają zużyte przez bakterie fermentacji mlekowej. Jako dodatek do dań sprawdzi się np. kimchi lub kiszony kalafior.
 
Najważniejsze jest, aby spożywać tłuszcze odpowiedniej jakości. Ich źródłem powinny być przede wszystkim rośliny oleiste, awokado i nasiona, zaś tłuszcze pochodzące z mięsa powinny być głównie z tłustych ryb. Nadmierne spożycie cholesterolu, np. z tłustej wieprzowiny, nie jest wskazane.


Dieta ketogeniczna pod lupą

Jakie owoce na keto? Co zamiast chleba?

Dieta ta nie wyklucza owoców, jednak niewiele z nich można spożywać ze względu na wysoką zawartość węglowodanów. Ważnym owocem w tej diecie jest awokado, które ma znaczące ilości zdrowych tłuszczów. Dozwolone są także jagody, borówki i inne owoce jagodowe. Można je łączyć np. z domowym jogurtem kokosowym. Aby przygotować dozwolone słodycze, możesz sięgnąć także po erytrytol, stewię, żółtka jaj, kakao i mąkę z migdałów, siemienia lnianego czy kokosa.
 
Zamiast chleba warto sięgnąć po domowe pieczywo przygotowane bez mąki. Przykładowo w formie rzymskiej przygotujesz „chleb odmieniający życie”, który składa się z samych nasion.


Czy keto jest zdrowe? Vegan keto

Dieta ketogenna bywa kojarzona z dużą ilością produktów zwierzęcych, ponieważ łatwo osiągnąć stan ketozy jedząc dużo ryb, masła, jaj i śmietany. Jednak weganie i wegetarianie nie muszą rezygnować z tego modelu żywieniowego - pod warunkiem dobrego zbilansowania jadłospisu. 

Osoby ograniczające mięso i produkty zwierzęce, aby utrzymać ketozę, muszą spożywać dużo tłuszczów roślinnych, orzechów, nasion (np. maku, konopi siewnej, chia, lnu), a także takich dodatków do posiłków, jak spirullina czy chlorella, które są bogate w białko. Dodatkowo takie zbilansowanie diety pomoże w zapewnieniu odpowiedniej ilości błonnika, które przy stosowaniu ketozy jest niezwykle ważne i trudne, jeśli spożywa się posiłki głównie zwierzęce.
 
Keto może przyczynić się do poprawy zdrowia i sylwetki pod warunkiem, że jest dietą odpowiednią dla Twojego stanu zdrowia. Dlatego też decyzja o radykalnej zmianie diety powinna być poprzedzona szeregiem badań i konsultacją dietetyczną.
 
Niekiedy kondycja zdrowotna może być przeciwwskazaniem do diety bogatej w tłuszcze. 


Dieta ketogeniczna jest niewskazana w sytuacji, gdy występują:

  • kamica dróg żółciowych
  • nieprawidłowa lipidemia (np. zbyt wysoki cholesterol lub triglicerydy)
  • refluks lub inne problemy jelitowo-żołądkowe
  • choroby nerek
  • choroby wątroby


Podsumowanie

Aby dieta ketogenna była dobrze zbilansowana, poza odpowiednią ilością tłuszczu najważniejsze jest zadbanie także o odpowiednią ilość błonnika i antyoksydantów z warzyw oraz dozwolonych (przy tej diecie) owoców. Należy też spożywać dużo wody bogatej w substancje mineralne, gdyż w tym modelu żywienia istnieje ryzyko niedoboru tychże substancji.
 
Każde podejście dietetyczne może być korzystne dla Twojego stanu zdrowia i sylwetki. Zawsze jednak powinno być oparte o domową kuchnię, świeże produkty i dania, a przede wszystkim powinno być dopasowane do Twoich indywidualnych potrzeb.



dietetyk​
Jagoda Dąbrowska ​

...bo domowe jest lepsze!