Zdrowy dyniowy zawrót głowy

2022-09-29

Sezonowe warzywa i owoce to jeden z najważniejszych elementów dobrze zbilansowanej i zdrowej diety. Jesień to idealny czas na przetwarzanie dyni. w tym czasie są one świeżo po zbiorach i zawierają najwięcej wartości odżywczych. Ponadto w sklepach można spotkać wiele ciekawych odmian. Warto znać je wszystkie, ponieważ każda z nich może mieć nieco inne zastosowanie w przetwórstwie. Klasyczne potrawy kojarzone z tym warzywem to krem z dyni, dżem z dyni i inne przetwory z dyni takie jak ketchup, czy dynia marynowana. Warzywo to świetnie nadaje się na smoothie, placki, frytki, kompot i pasty do pieczywa. W Przepiśniku znajdziesz przepisy na dyniowe piwo a nawet wino. Powszechnie uznawane za zdrowe są szczególnie pestki dyni. Miąższ jednak w niczym nie ustępuje pestkom i stanowi źródło wielu składników odżywczych.

Czy wszystkie dynie są jadalne?

Na rynku istnieje wiele odmian dyni, jednak nie wszystkie są jadalne. Z dostępnych odmian dyni najpopularniejsze są:

Dynia zwyczajna

Popularna, okrągła odmiana dyni o pomarańczowej skórce. Dynia ta jest niezbyt wyraźna w smaku, jest też najmniej słodka ze wszystkich odmian dyni. Dobrze nadaje się do potraw wytrawnych. Można jej używać jako dodatek do sosów pomidorowych, a takze przygotowywać z niej np. zapiekanki, quiche czy tarty.

Dynia zielona – dynia japońska

Dynia podobna kształtem do dyni zwyczajnej ma zielone zabarwienie skóry. Miąższ jest pozbawiony włókien, a także bardziej żółty i zwarty od dyni zwyczajnej. Dynia ta jest bardzo słodka. Doskonale nadaje się do wszystkich słodkich wypieków oraz do placków, gofrów, które wymagają niezbyt wodnistego miąższu.

Dynia piżmowa

Dynia ta posiada niewielkie gniazdo nasienne, więc ma dużo miąższu wewnątrz. Podobnie jak w dyni japońskiej jest on zwarty, słodki, delikatny i pozbawiony włókien. Dynia ta rozpada się powoli podczas gotowania, nadaje się więc do sosów. Jest także dobra do pieczenia. Znajdzie zastosowanie w daniach wytrawnych i słodkich. Dynia ta jest też niewielka (waży ok 2 kg), można ją zatem kupować w całości. Skórka jest jadalna.

Dynia hokkaido

To popularna odmiana niewielkiej dyni, która ma jadalną skórkę, ale nie pestki. Dynia ta ma niewiele wody, jest mączysta, zatem świetnie nadaje się do ciast i do pieczenia.

Dynia makaronowa

Ta wyróżniająca się odmiana dyni ma zupełnie inną strukturę miąższu – jest on włóknisty i po ugotowaniu dzieli się na nitki, dzięki czemu może zastępować makaron. Smak tej dyni jest nieco mączysty, a struktura mało zwarta.

Na rynku można spotkać też niejadalne dynie ozdobne np (dynia prowansalska, biała są jadalne).: dynię prowansalską (podobną do dyni japońskiej), dynię białą, a także dynię olbrzymią. Największa wyhodowana w Polsce dynia olbrzymia ważyła aż 870 kg.

Jakie witaminy ma dynia?

Poza smakiem lubianym przez dorosłych i dzieci dynia to także bogactwo witamin, minerałów i błonnika. Dynia jest bardzo dobrym źródłem beta-karotenu, czyli witaminy A (za co odpowiada jej żółty kolor). Jest to silny przeciwutleniacz o działaniu przeciwnowotworowym. Witamina A ma także korzystne działanie na wzrok i skórę. Ponadto witamina ta ma działanie przeciwnowotworowe i przeciwzapalne. Warzywo to bogate jest w cynk i witaminę C. Dynię warto włączyć do diety w okresie infekcyjnym, ponieważ obecne w niej witamina A, C i cynk mają działanie wspierające organizm w walce z infekcją. Ponadto pestki dyni zawierają sporo siarki, potasu, magnezu i wapnia. Pozostałe składniki odżywcze jakie znajdują się w dyni to: witaminy z grupy B, selen, mangan i miedź.

Dynia ma także bardzo korzystne działanie na jelita ponieważ jest bogatym źródłem błonnika, pektyn i ma w sobie dużo wody. Mus z dyni można dodawać z cynamonem do kawy czy smoothie dzięki czemu dieta będzie bogatsza w błonnik. Dodatkowo zawarta w pestkach dyni kukurbityna ma działanie przeciwpasożytnicze. W połączeniu z pektynami oczyszcza jelita z toksyn. Ok 250 g. dyni zapewnia ok 20% dziennego zapotrzebowania na cynk oraz witaminę C i 10% dziennego zapotrzebowania na błonnik. A przy tym dostarcza tylko 50 kcal.

Przede wszystkim jednak dynia jest lekkostrawna, niskokaloryczna, prosta w przygotowaniu oraz nie uczula. Mogą ją jeść zarówno niemowlęta, osoby chore, jak i starsze, ponieważ przygotowane z niej dania są bardzo delikatne dla przewodu pokarmowego.

Co zrobić z dyni?

Dynia to bardzo uniwersalne warzywo, które może urozmaicać codzienne gotowanie. Dynię można gotować, piec i mrozić. Osoby gustujące w przetworach powinna zainteresować dynia kiszona oraz dynia marynowana w occie. Przetwory z dyni do słoików to także kompoty i dżemy.

Warzywo to nadaje się również do produkcji: ketchupu, dipów, sosów do mięs i dań wegetariańskich. Dynia w wersji na słodko znajduje się w przepisach na ciasta, tarty, pączki, placki, gofry, smoothie, lody i deserowe musy. Dynia wytrawna dobrze smakuje pieczona z ziołami, w formie frytek a także jako składnik kopytek, włoskich gnocchi czy ciasta naleśnikowego. Dynię możesz także wykorzystać do pieczenia chleba. Wykorzystując jeden z naszych przepisów oraz garnek rzymski stworzysz ciekawą i zdrową propozycję na Twój stół.

Dynia uwielbia także towarzystwo przypraw – gałki muszkatołowej, cynamonu, goździków, imbiru oraz chilli. Dodając je do dyniowych dań Twoja kuchnia będzie jeszcze zdrowsza.

Jak przygotować dynię dla niemowlaka?

Dynia jest jednym z pierwszych warzyw jakie wprowadza się niemowlętom podczas rozszerzania diety. Dziecku, które już samodzielnie zjada posiłki warto urozmaicić dania przygotowując na przykład muffiny z dyni lub pyszne placki dyniowe.

W naszym Przepiśniku znajdziesz także przepis na doskonały dla dzieci i dorosłych krem z dyni.

Podsumowanie

Dynia to jedno ze zdrowszych i najbardziej uniwersalnych jesiennych warzyw. Warto po nią sięgać dopóki trwa sezon i przygotowywać różne smaczne potrawy i przetwory. Zachęcam do eksperymentów z dynią i ziołami, aby wydobyć z tego pomarańczowego warzywa jak najwięcej smaku i wartości odżywczych.